Klimayla bulaşan lejyoner hastalığı nedir ve belirtileri nelerdir? Lejyoner hastalığı bulaşıcı mıdır?
Uzmanlara göre sıcak havalarda klima kullanımı sırasında ortaya çıkan en önemli sağlık sorunlarından biri de “klima hastalığı” olarak da adlandırılan “lejyoner hastalığı” olarak biliniyor. Peki lejyoner hastalığı nedir ve belirtileri nelerdir? Lejyoner hastalığı nasıl bulaşır?
LEJYONER HASTALIK NEDİR?
Lejyoner hastalığı, Legionella Pneumophila bakterisinin neden olduğu bir tür zatürreye neden olur. Bu mikrop, uygun nem ve sıcaklık koşullarında klimaların filtre sistemlerinde üreyip ortam havasına yayılabilir. Salgınlar sıklıkla otel ve hastane gibi kalabalık alanlarda ortaya çıksa da tekil olaylar olarak da rapor edilmiştir.
LEJYONER HASTALIK BULAŞICI MIDIR, NASIL BULAŞIR?
Lejyoner hastalığının insanlar arasında bulaşıcı olmadığı belirtilirken, akciğerlere ulaşma yolunun çoğunlukla solunum cihazları, havalandırma sistemleri ve hastane ortamında uygulanan bazı işlemler yoluyla olduğu belirtiliyor. Vücut direnci düşük olan bireylerde bu hastalığa yatkınlık daha fazladır. Özellikle şeker hastaları, alkol bağımlıları, kemoterapi gören hastalar, kronik böbrek ve akciğer hastalığı olan kişiler risk altındadır. Aynı şekilde sigara içmek de hastalık riskini artırabilir.
Ayrıca temizliği ve bakımı yapılmayan klimalarda küf mantarlarının çoğalabileceği de unutulmamalıdır. Bu, alerjik rinit ve astım gibi solunum rahatsızlıklarını tetikleyebilir. Araçlarda kullanılan klimaların doğru kullanılmaması başka sağlık sorunlarına da neden olabilir. Araç içi klimaların havayı doğrudan yüze ve göğse değil, ön cama yönlendirmesi önerilir. Aksi takdirde sinüzit, kulak enfeksiyonları ve yüz felci gibi sorunlar ortaya çıkabilir.
LEJYONER HASTALIĞIN BELİRTİLERİ NELERDİR?
Lejyoner hastalığının belirtileri genellikle legionella bakterisi ile temastan sonraki 2 ila 10 gün içinde ortaya çıkmaya başlar. Bu hastalık diğer zatürre türlerine benzer semptomlar gösterir ve sıklıkla aşağıdaki şikayetlerle ortaya çıkar:
-
Baş ağrısı
-
Kas ağrıları
-
Zayıflık
-
Yorgunluk
-
Sallamak
-
40 derece veya daha yüksek ateş
Bazı durumlarda hastalık başlangıçta hafif kas ağrıları ve hafif baş ağrısıyla ortaya çıkabilir. Diğer belirtiler genellikle 1-2 gün sonra ortaya çıkar. Hastalık ilerledikçe ateş yükselir, kas ağrıları şiddetlenir ve hasta titremeye başlar.
LEJYONER HASTALIĞI NASIL ÖNLENİR?
Lejyoner hastalığı salgınlarını önlemek için su dağıtım sistemleri, havuzlar ve spa’lar gibi potansiyel yayılma alanlarının düzenli ve etkili bir şekilde temizlenmesi ve dezenfekte edilmesi gerekir. Bireysel olarak alınabilecek önlemler arasında şunlar yer alıyor:
-
Sigaradan Kaçınmak: Sigara içmek bakterilere maruz kaldığında hastalık riskini artırabilir. Bu nedenle sigaradan uzak durmak enfeksiyon riskinin azaltılması açısından önemlidir.
-
Su Sistemlerinin Bakımı: Konut ve işyerlerinde kullanılan su sistemlerinin periyodik bakımları ve temizliği yaptırılmalıdır. Su depoları ve boruları düzenli aralıklarla kontrol edilmeli ve gerektiğinde dezenfekte edilmelidir.
-
Havuz ve Spa Hijyeni:Kamu kullanımına açık havuz, jakuzi ve kaplıcalar düzenli olarak temizlenmeli, su kalitesi kontrol edilmeli ve kimyasal stabilitesi sağlanmalıdır.
-
İyi Havalandırma: İç mekanda yeterli havalandırmanın sağlanması, havadaki bakterilerin dolaşımını azaltabilir. Klima ve havalandırma sistemlerinin bakımları düzenli olarak yapılmalıdır.
-
Risk Setine Dikkat:Kronik akciğer hastalığı, diyabet, bağışıklık sistemi sorunları gibi risk faktörlerine sahip bireylerin özellikle dikkatli olmaları ve gerektiğinde sağlık uzmanlarına başvurmaları önemlidir.
-
Temizlik ve Hijyen:Ellerin sık sık yıkanması, hijyen kurallarına uyulması ve kişisel temizliğe dikkat edilmesi enfeksiyon riskinin azaltılmasında etkili olabilir.
-
Su Kaynaklarının Kontrolü : Evde kullanılan su kaynaklarının temiz ve sağlıklı olmasına dikkat edilmelidir. Musluk suyunun kaynağı ve kalitesi sistematik olarak kontrol edilmelidir.
-
Bilinçli Seyahat:Tatil veya iş gezileri sırasında konaklama yerinin hijyenine dikkat edilmeli, riskli alanlardan uzak durulmalıdır.
Lejyoner hastalığından korunmak bireysel ve toplumsal düzeyde alınacak önlemlerle mümkündür. Bu önlemler hastalığın yayılmasının önlenmesine yardımcı olabilir ve halk sağlığının korunmasında önemli bir rol oynayabilir.
